Samfylkingin hefur ekki afhent ársreikninga

Eftir allt talið um gegnsæi og alla baráttuna fyrir að opna reikninga stjórnmálaflokkanna hefur Jóhanna Sigurðardóttir ekki enn afhent Ríkisendurskoðun, reikninga Samfylkingarinnar. Hún mun örugglega kenna einhverjum um þetta og tala um mistök. 

Fyrirsögnin á þessari frétt Morgunblaðsins er ekki sú sem hún ætti að vera. Það eru engar sérstakar fréttir að VG skuldi miklar fjárhæðir, þó auðvitað sé það áhyggjumál að flokkur fjármálaráðherra sé háður lánardrottnum. Í prentútgáfu Moggans segir að enn vanti reikninga Framsóknarflokksins og Samfylkingarinnar. Með hliðsjón af sögunni og öllu því sem Jóhanna hefur sagt og sakað aðra stjórnmálaflokka um, ætti fréttin að snúast um þá staðreynd að Samfylkingin hefur ekki skilað sínum reikningum.

Skuldir VG miklar eftir 2009

Eru þau í Heimsýn?

Átökin innan Vinstri grænna taka á sig margar myndir. Guðmundur Andri Thorsson, samfylkingarpenni, blandaði sér í deilurnar í grein í Fréttablaðinu 10. janúar síðastliðinn. Þar réðist hann á þremenninganna, Ásmund Einar, Lilju og Atla.

Þórarinn Magnússon, bóndi á Frostastöðum, er ekki sérstaklega hrifinn af stílbrögðum Guðmundar Andra. Þórarinn segir að Guðmundi Andra "finnst augljóslega brýnt, eins og ýmsum fleiri mannvitsbrekkum úr fjölmiðlaflóru höfuðborgarinnar að koma höggi á "afdaladrenginn" Ásmund Einar Daðason, alþingismann". Síðan segir Þórarinn:

"Bersýnilega kannast Guðmundur Andri við stílbragð Njáluhöfundar. Hann telur upp meinta samherja Ásmundar Einars og ekki er fríður flokkurinn, maður minn; Jón Valur Jensson, Páll Vilhjálmsson, Styrmir Gunnarsson og Davíð Oddsson!! Steingrímur J. Sigfússon, Árni Þór Sigurðsson, Katrín Jakobsdóttir og Svandís Svavarsdóttir eru hins vegar ekki samherjar Ásmundar Einars. (Skyldu þau vera félagar í Heimssýn?) Ég les það á milli línanna að þau séu hins vegar samherjar Guðmundar Andra Thorssonar enda mun geðþekkari hópur en Jón Valur Jensson og co.

Mér er spurn. Er þetta það sem fylgjendur aðildar Íslands að Evrópusambandinu kalla svo ákaft eftir og nefna "upplýsta umræðu"? eða "að lyfta umræðunni á hærra plan". Ef við viljum temja okkur "rökræður" af þessu tagi getum við sem best haldið áfram og talið upp nokkra liðsmenn Guðmundar Andra Thorssonar. Við gætum t.d. byrjað á því að nafngreina nokkra "útrásarvíkinga" sem ólmir vildu/vilja inn í Evrópusambandið. Nokkrir fyrrverandi bankastjórar myndu ekki óprýða flokkinn né heldur helstu eigendur og aðstandendur Fréttablaðsins. Og svo framvegis."

Hér er fast skotið á Guðmund Andra en ekki síður á Steingrím J. Sigfússon, Árna Þór Sigurðsson, Katrínu Jakobsdóttur og Svandísi Svavarsdóttur, með því að velta upp þeirri spurningu hvort þau séu félagar í Heimsýn. Með stuttri setningu innan sviga, gefur Þórarinn það í skyn að forystumenn Vinstri grænna séu í raun ekki andvíg aðild Íslands að Evrópusambandinu. Hér er komin ein helsta skýringin á þeim djúpstæðu deilum sem eru innan VG. Almennir félagsmenn um land allt trúa því að forystumenn flokksins séu í raun "laumu"-Evrópusinnar.

Átök í VG ekki í rénun

Silkiklæddur kúgunarhanski

Jónína Michaelsdóttir, blaðamaður skrifar stórgóða grein í Fréttablaðið í dag, sem vert er að vekja athygli á. Yfirskriftin er Lýðræði eða ríkisræði. Eins og ætíð er Jónína rökföst og góður talsmaður frjálslyndra viðhorfa.

Jónína varar mjög við hugmyndum sem nú ráða ferðinni við stjórn landsmálanna:

"Vandaður og úthugsaður samfélagsrammi er uppistaða samfélagsins. Allir rata um hann og vita hvað má og hvað ekki. Þegar fólki er treyst fyrir sjálfu sér, eflist athafnalíf og velmegun. Þegar hið opinbera þrengir rammann smátt og smátt, dregur það bæði úr framtakssemi og farsæld. Þegar þeir sem stjórna landinu trúa því í einlægni að það sé almenningi fyrir bestu að hafa ekki of mikið svigrúm, laun eða umsvif, þá er silkiklæddur kúgunarhanski ekki langt undan. Þegar við bætist að stjórnarliðið rær hvert í sína áttina, en alltaf með yfirlæti og sjálfhól á vörum, þá er ekki nema von að almenningur sé ráðvilltur."

Og Jónína segir litla sögu um það hvernig við öll getum orðið samdauna kerfi hafna og ríkisforsjár:

"Fyrir mörgum árum var mér sagt frá virtum manni í viðskiptalífinu, sem fékk leyfi til að kaupa sér bifreið frá útlöndum á þeim tíma sem innflutningur á bifreiðum var ekki leyfður. Ekki fyrir hvern sem var. En þeir sem fengu þessi leyfi gátu sótt um að kaupa nýja bifreið á nokkurra ára fresti. Þegar að því kom að þessi höft voru leyst og allir sem höfðu ráð á því gátu keypt sér bifreið, varð þessi maður mjög áhyggjufullur. Þetta kynni ekki góðri lukku að stýra. Það væri hreint ekki fyrir alla að keyra bíl og hann sá fyrir sér slys og öngþveiti ef þetta færi í gegn. Sá sem sagði mér frá þessu var vinur mannsins. Sagði hann hafa verið heiðarlegan mann og góðgjarnan, en orðinn svo samdauna forræði ríkisins og höftum, að hugsun um opið hagkerfi og sjálfræði einstaklinga hefði hrætt hann og komið honum úr jafnvægi."

Lítil frétt um Árna Þór

Hún er lítil, látlaus og í einum dálki á blaðsíðu 2 í Mogganum, fréttin um Árna Þór Sigurðsson, starfandi þingflokksformann. Fyrirsögnin er: Níu á félagsfundi VG í Skagafirði. Þar kemur fram að aðeins níu hafi mætt á félagsfund VG í Skagafirði sem haldinn var á Mælifelli. Haft er eftir Úlfari Sveinssyni, fundarstjóra og varaformanns svæðafélags VG, að litlu fleiri hafi mætt á opinn fund sem haldinn var á eftir lokuðum félagsfundi, eða 11-12.

Fyrirfram hefði mátt ætla að Skagfirðingar hefðu áhuga á að heyra í Steingrími J. Sigfússyni fjármálaráðherra sem var framsögumaður ásamt Árna Þór Sigurðssyni, Lilju Rafney Magnúsdóttur og Auði Lilju Erlingsdóttur, framkvæmdastjóra VG. En nei, þeir voru fáir sem létu sjá sig.

Úlfar kann hins vegar skýringuna. Frétt Morgunblaðsins lýkur á þessum orðum:

"Úlfar sagði að skýringin á slakri mætingu væri sú að Skagfirðingar hefðu lítinn áhuga á að hlusta á það sem Árni Þór Sigurðsson hefði fram að færa. Fundarmenn hefðu á hinn bóginn lýst stuðningi við Jón Bjarnason og Ásmund Einar Daðason."

Þá fyrst höfum við áhyggjur

Kalt vatn hlýtur að renna milli skinns og hörunds á íslenskum skattgreiðendum þegar þeir lesa að Björn Valur Gíslason, varaformaður fjárlaganefndar. meti stöðuna þannig að "vinnan" við Icesave-samningana gangi vel í fjárlaganefnd. Sagan kennir að þá fyrst eigi þeir hafa hafa áhyggjur.

Björn Valur er einn þeirra þingmanna sem hvað harðast hafa barist fyrir því að þjóðnýta tap einkabanka og senda reikninginn til almennings. Hann studdi Svavars-samningana og lagði mikið á sig að sannfæra almennings um nauðsyn þess að þeir yrðu samþykktir. 

Í byrjun síðasta árs skrifaði Björn Valur á heimasíðu sína (11. janúar 2010):

"Því hefur verið haldið fram að með Icesave-samningunum sé verið að setja óheyrilegar byrðar á komandi kynslóðir Íslendinga, sumir segja um alla framtíð. Ekkert þessu líkt er að finna í öllum þeim gögnum sem Alþingi hefur borist frá fjölmörgum aðilum við umfjöllun málsins."

Björn Valur var mjög ósáttur við að Ólafur Ragnar Grímsson skyldi ekki samþykkja lög um Icesave og sagði:

"Það er því hjákátlegt að þurfa að hlusta á svokallaða sérfræðinga, innlendra og erlendra, haldi því fram að komandi kynslóðir Íslendinga komi til með að greiða þessar skuldir. Enn grátlegra er þó að hlusta á fjölmiðlafólk láta þessa vitleysu yfir sig ganga án þess að bregðast við sem bendir til þess að fjölmiðlar láti stjórnast af umræðunni gagnrýnislaust. Það er áhyggjuefni ef svo er, ekki síst í komandi kosningabaráttu vegna þjóðaratkvæðagreiðslunnar."

7. september síðastliðinn skrifaði þingmaðurinn:

"Ég fæ ekki með nokkru móti séð að íslenska þjóðin, íslenskur almenningur, heimili og fyrirtæki,  hafi gott af því að málinu sé haldið í því horfi sem það er í dag. Fyrir því eru engin haldbær rök. Þeirra ábyrgð er mikil sem hafa lagt sig alla fram um að koma í veg fyrir lausn málsins og haft erindi sem erfiði.

Nú er kominn tími til að loka þessu máli, kalla það aftur inn á þing og samþykkja þann samning sem í boði er áður en málið versnar enn frekar, öllum til tjóns."

Björn Valur hefur alla tíð sýnt einbeittan vilja til að koma Icesave-skuldum Landsbankans yfir á almenning. Lagaleg álitamál skipta litlu og enn minna virðist skipta máli hversu þungar klyfjarnar eru. Maðurinn sem var tilbúinn til að samþykkja Svavars-samningana mun ekki skoða hina nýju samninga af mikilli nákvæmni.

Segir Icesavevinnu ganga vel

Áróðurinn fyrir Icesave hafinn

Áróðurinn fyrir því að Alþingi samþykki Icesave-samningana er hafinn að nýju, líkt og gert var þegar Svavars-samningarnir voru gerðir í júní 2009. Þá var hver sérfræðingurinn á fætur öðrum dreginn fram til að styðja við spádóma um efnahagslega einangrun og svartnætti. Jafnvel virðulegur hagfræðiprófessor taldi að á Íslendingum bæri siðferðileg skylda til að taka á sig Icesave-klyfjar, þó engin lagalegar kvaðir væru þar fyrir hendi.

Niðurstaða könnunar Gallup, sem Ríkisútvarpið greinir frá, er merkileg fyrir tvennt. Það er ekki meirihluti fyrir því að leggja skuldir einkabanka á skattgreiðendur og mikill minnihluti landsmanna gerir sér grein fyrir hvað í nýjum Icesave-samningum felst. Samkvæmt útreikningum Gamma gæti "skuldin" verið allt að 233 milljörðum króna en í besta falli 26 milljarðar. 

Nú hefur verið upplýst að fjármálaráðuneyti Steingríms J. Sigfússonar, gerir ráð fyrir því að íslenskir skattgreiðendur greiði liðlega 26 milljarða króna á þessu ári vegna Icesave og alls nær 59 milljarða fram til ársins 2016.

Mikið hefði verið gaman ef Gallup hefði spurt:

Ert þú fylgjandi eða andvígur því að íslenskir skattgreiðendur greiði 26,1 milljarð króna á þessu ári vegna Icesave-skulda Landsbankans?

Ég held að niðurstaðan hefði orðið önnur en Ríkisútvarpið greindi frá.

Eitt er víst í mínum huga eins og ég hef sagt áður:

"Þingmenn geta og hafa ekkert leyfi til að samþykkja hinn svokallaða nýja Icesave-samning. Það er nauðsynlegt að allir þingmenn sem hafa staðið vaktina haldi því áfram og berjist gegn samningnum. Ef það er vilji Íslendinga að taka á sig þessar skuldbindingar, sem þeim ber ekki, þá verða þeir sjálfir að ákveða það í þjóðaratkvæðagreiðslu. 63 þingmenn hafa engan siðferðilegan rétt til að taka slíka ákvörðun."

Tæpur helmingur vill samþykkja Icesave

Ríkisstjórnin vinnur gegn fjárfestingum

Auðvitað er það hárrétt hjá Vilmundi Jósefssyni að stærsta verkefnið er að koma fjárfestingum aftur af stað. En það verður ekki gert með stefnu sitjandi ríkisstjórnar. Efnahagsstefnan og þá ekki síst skattastefnan, er fjandsamleg gagnvart þeim sem hugsanlega eru til í leggja fram áhættufé, hvort heldur er í starfandi eða ný fyrirtæki. Hótun Jóhönnu Sigurðardóttur í áramótaávarpi gagnvart sjávarútvegi er ekki til þess fallin að mikið verði fjárfest í útgerð og vinnslu á komandi misserum.

Því miður er ekki mikil innistæða fyrir yfirlýsingu Steingríms J. Sigfússonar fjármálaráðherra í viðtali við Bloomberg, að óhætt sé að fjárfesta hér á landi. Hækkun fjármagnstekjuskatts, gjaldeyrishöft og neikvætt viðhorf ríkisstjórnar til atvinnurekstrar, letur en hvetur ekki til fjárfestinga. Eins og kom fram í Morgunblaðinu í dag er ætlunin að leggja um 41 milljarð á fjármálafyrirtækin á þessu ári en  til samanburðar má nefna að árið 2007 námu þessi útgjöld um 21 milljarði. Formaður Samtaka atvinnulífsins bendir réttilega á að þessar auknu álögur þýða meiri fjármagnskostnað fyrir fyrirtæki og almenning. Hærri fjármagnskostnaður dregur úr fjárfestingum.

Afnám gjaldeyrishafta, lækkun skatta, friður um sjávarútveginn og gjörbreytt afstaða ríkisstjórnarinnar til atvinnulífsins, eru forsendur þess að öflug framsókn hefjist hér á landi.

Tryggingagjald

Í þessu efni er rétt að nefna lítið dæmi sem ég hef bent á áður. Ein besta leiðin til að berjast gegn atvinnuleysi er að lækka tryggingagjald. Launagreiðendur þurfa að greiða 8,65% af heildarlaunum starfsmanna sinna og 0,65% bætist við vegna sjómanna á skipum. Ekki þarf mikinn sérfræðing til að átta sig á því að álagning gjaldsins eykur launakostnað fyrirtækja verulega. Ríkisstjórnin hefur hækkað tryggingagjaldið verulega en samkvæmt fjárlagafrumvarpi 2011 er þó gengið út frá því að það verði óbreytt á komandi ári. 

Hærri launakostnaður fyrirtækja dregur úr möguleikum þeirra til að ráða nýja starfsmenn til vinnu. Með öðrum orðum þá er neikvætt samhengi á milli eftirspurnar vinnuafls og tryggingagjaldsins. Því hærra sem gjaldið er því minni er eftirspurnin og því lægra sem gjaldið er því meiri verður eftirspurn eftir vinnuafli, að öðru óbreyttu.

Öll skynsamleg rök hníga því að því að hluti þess að draga úr atvinnuleysi, koma atvinnulífinu aftur af stað, er að lækka gjaldið verulega. Einnig er hugsanlegt að veita fyrirtækjum sem ráða nýja starfsmenn sérstaka undanþágu í ákveðinn tíma frá gjaldinu. Og slík aðferð um spara fjármuni en einnig efla aðra skattstofna ríkisins.

Því miður er lítill eða engin skilningur á þessu.

 

Auka verður fjárfestingar

Er þetta ekki hugmynd?

Kalifornía er gjaldþrota, ólíkt Íslandi. Auðvitað er þetta táknræn aðgerð hjá Brown og skiptir engu í baráttunni við gríðarlegan fjárlagahalla. En þetta er hugmynd, sem hægt væri að nýta hér á landi. Hversu margir ríkisstarfsmenn ætli séu með frían síma og eða fá mánaðarlegar greiðslur vegna símnotkunar. Í mörgum tilfellum er þetta sanngjarnt og eðlilegt, en fínt að fara yfir þetta allt saman.

48.000 ríkisstarfsmenn látnir skila símum

Fjórar mikilvægar spurningar

Einn merkasti skólamaður sem við höfum átt er minn gamli skólameistari Tryggvi Gíslason, sem gerði Menntaskólann á Akureyri að einni bestu menntastofnun landsins. Við Tryggvi verðum seint sammála í pólitík en það breytir því ekki að um margt erum við sammála.

Tryggi skrifar á bloggsíðu sína að stóra spurningin sé sú hvert "íslenska þjóðin vill stefna, hvort kjósendur vilja breytingar, hvort almenningur vill breytingar á viðhorfi til lífsgæða - og menn spyrji sjálfra sig, að hverju þeir vilja stefna í lífinu". Tryggvi skrifar síðan:

"Eitt af því sem gamall skólameistari að norðan spurði nemendur meira en aldarfjórðung var: Hver ert þú? Hvaðan ert þú? Hvert vilt þú stefna - og hvað viltu verða? Gamli skólameistarinn hefur sjálfur spurt sig þessara spurninga - og ekki haft illt  af. Því er sennilegt að ýmsir aðrir, alþýða manna, almenningur, kjósendur, alþingismenn og -konur og ráðamenn þessarar dugmiklu þjóðar hafi einnig gott af því að spyrja þessara fjögurra spurninga."

Lætur Ólafur Ragnar eins og ekkert sé?

Björn Bjarnason bendir á að ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur hafi verið mynduð sem meirihlutastjórn, en nú ræði stjórnmálafræðingar "gjarnan  um hana sem minnihlutastjórn og bæta síðan við henni til málsbóta að minnihlutastjórnir sitji oft annars staðar á Norðurlöndum". Björn telur að spekingarnir ættu að fræða okkur um hvernig staðið sé að myndun þessara minnihlutastjórna. "Er það ekki í umboði þjóðhöfðingjans sem felur einhverjum stjórnmálamanni að mynda ríkisstjórn?", spyr Björn á heimasíðu sinni. Og síðan bætir hann við hinu augljósa:

"Ólafur Ragnar veitti Jóhönnu Sigurðardóttur umboð til að mynda minnihlutastjórn 1. febrúar 2009. Framsóknarmenn lofuðu þá að verja stjórnina vantrausti. Eftir kosningar 25. apríl 2009 fékk Jóhanna umboð til að mynda meirihlutastjórn. Miðað við íhlutun Ólafs Ragnars í stjórnarmálefni, sem hann segir stundum nauðsynlega til að gæta heiðurs forsetaembættisins, er merkilegt ef hann lætur eins og ekkert sé þegar meirihlutastjórn breytist í minnihlutastjórn."